Rewitalizacja ulicy 3 Maja

Jedna z najstarszych i najważniejszych arterii Dąbrowy Górniczej w ostatnich latach znacznie podupadła. Zdominowana przez banki i inwestycje parabankowe, zapchana byle jak zaparkowanymi samochodami oraz oszpecona przez wszędobylskie szyldy i reklamy wymaga przemyślanej przemiany.


Jak to osiągnąć? Z pomocą przyszła Fundacja Napraw Sobie Miasto, która w kilku miastach w Polsce realizuje projekt „Żywa ulica”, polegający na wprowadzaniu i obserwowaniu rzeczywistych zmian w przestrzeni publicznej. Najważniejszą zaletą tego sposobu projektowania jest prototypowanie, czyli testowanie konkretnych rozwiązań w skali 1:1. Proces ten poprzedzają solidne przygotowania – rozmowy z mieszkańcami, przedsiębiorcami, wspólne warsztaty oraz wspólne budowanie elementów małej architektury, które w trakcie trwania projektu ustawiane są w projektowanej przestrzeni.


Jak zmiany te będą wyglądały na ul. 3 Maja?


- Od rana, na odcinku od ul. Sobieskiego do ul. Bandrowskiego będzie obowiązywał zakaz ruchu z wyjątkiem dojazdu mieszkańców do posesji, zaopatrzenia lokali, służb miejskich i rowerów. Dostawy będą mogły odbywać się wyłącznie w godzinach między 22:00 a 10:00, a samochody dostawcze będą mogły parkować tylko w wyznaczonych miejscach. Na ulicy zostanie wprowadzony ruch dwukierunkowy, ponieważ wjazd na ul. 3 Maja od strony ul. Sobieskiego zostanie zamknięty – mówi Arkadiusz Grządziel, naczelnik Wydziału Komunikacji i Drogownictwa dąbrowskiego urzędu.


Równocześnie znikną słupki wydzielające jezdnię. W wolnej przestrzeni pojawi się zieleń w dużych donicach i nowe, tymczasowe meble: dwa typy niestandardowych, drewnianych ławek, które przedstawiciele Fundacji Napraw Sobie Miasto i chętni mieszkańcy budują w Zespole Szkół Plastycznych przy ul. Kosmonautów. Istniejące elementy - donice, ławki i kosze na śmieci - zostaną przesunięte.

Przygotowania do wprowadzenia projektu w życie trwały od połowy sierpnia. Wtedy rozpoczęły się wywiady z mieszkańcami i przedsiębiorcami. Także 16 września, podczas Festiwalu Ludzi Aktywnych, na ul. 3 Maja stanął uliczny punkt konsultacyjny, w którym przedstawiciele Fundacji Napraw Sobie Miasto oraz wiceprezydent Damian Rutkowski pytali mieszkańców o ich oczekiwania względem ulicy.


- Tylko w ciągu kilku godzin spotkaliśmy się z ok. 150 osobami. Mieszańcy mówili głównie o ruchu na ulicy, zarówno w kontekście miejsc problematycznych, jak i ulubionych. Poruszyli kilka tematów kluczowych: obecność samochodów, stan nawierzchni oraz bezpieczeństwo. Znakomita większość wskazywała, że ten obszar powinien się zmienić – mówi Damian Rutkowski, zastępca prezydenta Dąbrowy Górniczej.


Pytani o idealną ulicę 3 Maja, mieszkańcy jednogłośnie opisywali wygodny, bezpieczny dla pieszych, czysty i pełen zieleni deptak, miejsce bez samochodów i parkingów, przez które powoli przejeżdżają wyłącznie mieszkańcy lub dostawcy do lokali usługowych. Uzupełnieniem rozmów były warsztaty projektowe, których celem było wypracowanie wspólnej wizji zagospodarowania ulicy.


- Eksperyment trwać będzie od jutra do 26 października. Liczymy, że podczas jego trwania uda nam się wspólnie z mieszkańcami wypracować taką „receptę” dla ul. 3 Maja, która pozwoli zmienić jej obliczę na stałe – podsumowuje Damian Rutkowski.


Jeśli chcecie Państwo zobaczyć na własne oczy jak wyglądać będzie „Żywa ulica” 3 Maja zapraszam jutro o godzinie 11:00 w rejon budynku Resursy (skrzyżowanie ul. 3 Maja i ul. Bandrowskiego), gdzie będzie okazja do rozmów z mieszkańcami oraz przedstawicielami Fundacji Napraw Sobie Miasto.


Czym jest „Żywa


To narzędzie testowania rzeczywistych zmian w przestrzeni miejskiej razem z ludźmi, którzy z niej codziennie korzystają: mieszkańcami, przedsiębiorcami, klientami usług itd. Polega na projektowaniu, budowaniu i użytkowaniu niskokosztowych – w stosunku do rozwiązania docelowego – mobilnych makiet w skali 1:1 (prototypów) dla rozwiązań urbanistycznych dotyczących pasa drogowego oraz terenów z nim powiązanych.


W zależności od konkretnej sytuacji „Żywa Ulica” może być realizowana poprzez: zwężenie zbyt szerokiej i niebezpiecznej jezdni, zmianę sposobu parkowania, wymalowanie pasa dla rowerów i poszerzenie chodnika, wprowadzenie zieleni oraz małej architektury do codziennej rekreacji, a także wyznaczenie dodatkowego miejsca dla lokalnego biznesu. Integralną częścią projektu są badania, wykonywane przed, w trakcie i po wdrożeniu prototypu w celu monitorowania zmian, które wywołuje.


Dotychczas „Żywa Ulica” była organizowana w Katowicach, Gliwicach, Krakowie oraz Warszawie. W poprzednich edycjach na ulicach pojawiały się instalacje z zielenią, elementy małej architektury i drogi dla rowerów.


Zespół Fundacji Napraw Sobie Miasto, który prowadzi projekt „Żywa Ulica”, tworzą: architekci, urbaniści i socjolodzy. Grupa łączy kompetencje w zakresie zarządzania, planowania przestrzennego, projektowania urbanistycznego oraz badań społecznych. W każdym mieście, w którym realizowane są podobne działania, ekspertów wspomagają aktywni mieszkańcy.