103 LATA DĄBROWY GÓRNICZEJ

Od tego się zaczęło

Dzieje ziem Zagłębia Dąbrowskiego od dawien dawna związane były z przemysłem wydobywczym i hutniczym. Koniec XIX wieku to czas wielkiego rozwoju tych terenów. Na terenach obecnej Dąbrowy Górniczej zaczęły się prężnie rozwijać osiedla górnicze oraz hutnicze. Z nich powstała nowa struktura organizacyjna jaką była Gmina Osad Górniczych. W skład wspomnianej struktury wchodziły przede wszystkim kopalnie węgla kamiennego Reden, Paryż, Flora, huty cynku Konstanty oraz huta żelaza Bankowa. Owa Gmina Osad Górniczych, tak jak i całe tereny Zagłębia rozwijały się bardzo chaotycznie, często z pominięciem rozwoju urbanistyki i administracji. Zarządcom zależało głównie na wydobyciu surowców, w jakie obfitowały opisywane ziemie.

Konspiracyjne gierki

Środowisko robotnicze, z jakiego w głównej mierze składało się społeczeństwo Osad Górniczych, sprzyjało działaniom konspiracyjnym różnych partii politycznych. W ten sposób zdołała przeniknąć Polska Partia Socjalistyczna i jej Frakcja Rewolucyjna. Warto zaznaczyć, że w społeczeństwie powoli narastały niepokoje i gotowość do strajków. Związane to było z rosnącymi podatkami. Po 1905 roku los mieszkańców znacznie się polepszył. Można było wtedy zaobserwować pewnego rodzaju odwilż, ponieważ odzyskano część swobód narodowych i został wprowadzony język polski do szkół. Wielu robotników okolicznych zakładów było zaangażowanych w konspiracyjne działania Organizacji Bojowej PPS.

Otrzymanie praw miejskich

18 sierpnia 1916 roku nadano Dąbrowie prawa miejskie. Na mocy pierwszych wyborów, zarządcą miasta został Edward Kosiński, który po roku zrezygnował ze swojego stanowiska. Decyzją Rady Miejskiej wybrano na stanowisko Adama Piwowara. Siły Austriackie, pod którymi znalazła się Dąbrowa, prowadziły wobec Dąbrowian bardzo liberalną politykę. Zezwolono na działalność organizacji patriotycznych oraz na obchody ważnych dla Polaków świąt narodowych. Pamiątkami pozostawionymi z tamtych czasów są przede wszystkim nazwy ulic jak: ulica 3go maja czy Tadeusza Kościuszki.

Pierwsze niepodległe lata

W niepodległej Polsce Dąbrowa Górnicza postawiła na rozwój infrastruktury wodociągowej, drogowej oraz oświetleniowej. Powstawały nowe osiedla robotnicze oraz uruchomiono ponownie szkołę górniczą „Sztygarkę”, która odtąd nazywano Państwową Szkołą Górniczą i Hutniczą im. Stanisława Staszica. Warto zaznaczyć, że w latach 20-tych i 30-tych była wiodącą szkołą techniczną na terenach Zagłębia Dąbrowskiego. Rozpoczęto również inwestowanie w tereny zielone miasta. Stworzono park miejski na terenie Zielonej i kąpielisko miejskie. Zmiany zostały zatrzymane wraz z wybuchem II wojny światowej. Po wkroczeniu niemieckich wojsk na ziemie polskie, okupant zaczął uskuteczniać politykę nastawioną na maksymalne zużycie surowców i ekonomiczne zakładów w Dąbrowie Górniczej.

PRL

Tuż po zakończeniu II wojny światowej nie zaprzestano wydobywania węgla. Potrzeby zrujnowanego kraju były ogromne, więc zwiększono jego wydobycie. Pod koniec lat 50-tych oddano do użytku Pałac Kultury Zagłębia, który bliźniaczo podobny do tego stołecznego, stał się główną placówką kulturalną regionu. W latach 60-tych rekultywowano tereny po zamkniętej kopalni Reden, gdzie utworzono Park im. Gen Hallera, znajdujący się w samym centrum miasta. Rozpoczęto też sukcesywnie włączanie przylegających do Dąbrowy wiosek. Kolejnym etapem rozwoju miasta było wybudowanie i uruchomienie działającej do dziś Huty Katowice. Nie można też zapomnieć o zaadaptowaniu górniczych wyrobisk piaskowych. Pierwsze z nich przekształcono w zbiornik wodny jeszcze w ostatnich latach II wojny światowej. W kolejnych dziesięcioleciach powstawały kolejne stawy Pogoria.

Teraźniejszość

W latach 90-tych dokonano restrukturyzacji przemysłu węglowego na terenie Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego. Zamykano i przekształcano poszczególne zakłady. Zmiany dotknęły także centrum miasta, gdzie w Parku Hallera powstały obiekty rekreacyjne jak Aqua Park oraz Hala Sportowa Centrum. Do miasta napływają także inwestorzy innych gałęzi przemysłu, gdzie lokują siedziby zakładów w strefach ekonomicznych. W ostatnich latach miasto sukcesywnie zajmuje się ulepszeniem sieci komunikacyjnej z miastami aglomeracji śląskiej oraz poprawą infrastruktury drogowej. Dąbrowa Górnicza jest miastem z ogromnym potencjałem. Obfituje w wiele obiektów rekreacyjnych, które są sukcesywnie ulepszane i upiększane, a to wszystko po to by mieszkańcom żyło się coraz lepiej.