ZUS PRZYPOMINA

Jeśli jesteś już „pełnoprawnym” emerytem, czyli masz ustalone prawo do emerytury i masz wiek, który uprawnia cię do przejścia na emeryturę powszechną wtedy możesz zarabiać bez ograniczeń. Bez względu na to jak duży będzie twój dochód w ciągu roku – ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi wypłacanej emerytury. W zupełnie innej sytuacji są renciści i osoby, które przeszły na „wcześniejszą” emeryturę. Jeśli nie poinformują o dodatkowych dochodach ZUS będą musiały zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Żeby tego uniknąć trzeba poinformować ZUS o prognozowanych dochodach.

Obowiązek informowania ZUS o dorabianiu mają te osoby, które jeszcze nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego bez względu na to czy pracują na etat czy tylko zlecenie lub dzieło.  W zależności od tego jak wysoki jest ich dochód ZUS okresowo zmniejszy kwotę wypłacanego świadczenia lub zawiesi jego wypłatę.

Zmniejszenie świadczenia lub zawieszenie wypłaty dotyczy osób, które przekroczą limit dodatkowych przychodów. Pierwsza kwota graniczna to 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Gdy dodatkowe zarobki emeryta lub rencisty nie przewyższają tej kwoty, to z emeryturą lub rentą nic się nie dzieje. Jeśli przekroczą limit, świadczenie jest zmniejszane. Jest też drugi próg – 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Po jego przekroczeniu emerytura lub renta za dany miesiąc nie przysługuje. Do końca lutego trzeba dostarczyć do ZUS zaświadczenie o przychodach osiągniętych w ubiegłym roku. Takie dokumenty wystawiają zakłady pracy. Emeryci i renciści, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą, piszą oświadczenie samodzielnie. W ich przypadku za przychód uznaje się deklarowaną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Koniecznie trzeba pamiętać, że obowiązek ten dotyczy także członków rad nadzorczych, którzy otrzymali wynagrodzenie z tytułu pełnienia tej funkcji oraz przychody uzyskane z pracy za granicą a także z tytułu pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych (np. Policja, Państwowa Straż Pożarna, Wojsko) oraz posłów i senatorów, jeśli od ryczałtu z tytułu sprawowania mandatu posła lub senatora opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

W odmiennej sytuacji są emeryci, którzy już ukończyli powszechny wiek emerytalny, gdyż mogą dorabiać bez ograniczeń i nie ma to żadnego wpływu na wysokość miesięcznej kwoty, która wpływa z ZUS na ich konto. Co więcej – te osoby wcale nie muszą informować ZUS o dodatkowych przychodach.

Informacji do ZUS nie muszą także składać pobierający rentę rodzinną uczniowie gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych i studenci, którzy nie ukończyli 26 lat, a są zatrudnieni na umowie zlecenia lub agencyjnej (za wyjątkiem uczniów pobierających renty socjalne).

Limit nie obowiązuje też niektórych rencistów. Chodzi o osoby, które pobierają renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową, oraz renty rodzinne przysługujące po uprawnionych do tych świadczeń (za wyjątkiem rent rodzinnych po inwalidzie wojskowym, którego śmierć nie nastąpiła w związku ze służbą wojskową).

ZUS zmniejszy emeryturę lub rentę, jeżeli zarobki „młodego” emeryta przekroczą 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie będą wyższe niż 130% tej kwoty.

Jak to jest liczone?

Najpierw odejmujemy od przychodu tzw. próg zarobkowy wynoszący 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Różnica to kwota, o którą obniżymy emeryturę lub rentę. Jeżeli jednak wyliczona kwota jest wyższa niż tzw. maksymalne kwoty zmniejszenia, to zmniejszymy emeryturę lub rentę o te kwoty maksymalnego zmniejszenia. Jeśli ktoś jest jedną z kilku osób uprawnionych do renty rodzinnej, to zmniejszamy rentę proporcjonalnie do liczby uprawnionych osób.

Jak ZUS rozlicza emerytury i renty?
Przed rozliczeniem emerytury lub renty ZUS ustali:
• Co jest korzystniejsze – rozliczenie roczne czy miesięczne?
• Czy opłacalne jest zrobienie dobrowolnej wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych?
• Czy emeryt kontynuuje zatrudnienie w ramach tego samego stosunku pracy, co przed przejściem na emeryturę?
• Kiedy „wcześniejszy emeryt” osiągnie powszechny wiek emerytalny?
• W jakiej wysokości wypłacana jest emerytura lub renta,
• Jakie są kwoty graniczne, gdy prawo do emerytury lub renty powstało lub ustało w rozliczanym roku?

Jakie świadczenia może zmniejszyć albo zawiesić ZUS?
• Emeryturę, jeżeli dana osoba nie osiągnęła powszechnego wieku emerytalnego,
• Rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• Rentę rodzinną,
• Rentę inwalidy wojskowego, jeżeli niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową, oraz rentę rodzinną po tym inwalidzie wojskowym,
• Rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z: wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową.